स्मृतीबनातून - प्रवास (पद्य 12)

गुरुदेव टागोर यांच्या गीतांजलीतील हे बारावे पुष्प.

यात आत्मा परमात्म्याशी संवाद साधतो आहे. तुझ्या पर्यंत पोहोचण्यासाठी मी फार लांबचा प्रवास करून, भावसागर तरुन आलो आहे. असं कवी म्हणतो आहे. खरं पाहिलं तर हा मार्ग सोपा आहे पण ज्ञान चक्षुं ऐवजी चर्म चक्षुंचा वापर केल्याने तो जटील वाटतो. खरंतर तो अंतर्यामीच आहे. निकट आहे पण माणूस त्याला दूर दूर शोधतो. सरल,साध्या मनानी त्याची प्राप्ती लावर होऊ शकते.


The time that my journey takes is long and the way of it long.


I came out on the chariot of the first gleam of light, and pursued my voyage through the wildernesses of worlds leaving my track on many a star and planet.

It is the most distant course that comes nearest to thyself, and that training is the most intricate which leads to the utter simplicity of a tune.(Geetanjali song 12)

प्रवास


प्रवास हा माझा लांबचा, अनेक जन्म जन्मांतरीचा

आलो रश्मी रथातून, जनन मरणाचा करीत फेरा

जे निकट ते सुदूर, लाभण्या दे सुबोधता

नितीन सप्रे
nitinnsapre@gmail.com 
091020241844
नवी दिल्ली

टिप्पण्या

टिप्पणी पोस्ट करा

या ब्लॉगवरील लोकप्रिय पोस्ट

प्रासंगिक- वसंतवैभव-कैवल्य गान

इमेज
वसंतवैभव-कैवल्य गान पावसाळ्यातली अशीच एक संध्याकाळ. पावसाच्या झडी पासून बचाव व्हावा म्हणून सहा-सात वर्षांचा मुलगा एका इमारतीच्या जिन्यात उभा राहून आपल्याच तंद्रीत गुणगुणत होता. त्याची तंद्री भंग पावली ती, खांद्यावर अचानक थबकलेल्या हाता मुळे. सकृद्दर्शनी अतिसामान्य वाटणारी ही घटना. पण ती संध्याकाळ विशेष होती आणि घटनाही. त्या संध्याकाळी घडलेल्या या घटनेच्या गर्भात अखिल भारतीय कीर्तीचा तेजोमयी गंधर्व घडवणारं बीज होतं...होय तो खांद्यावर थबकलेला हात होता, ग्वाल्हेर घराण्याचे गायक, नागपुरातल्या श्रीराम संगीत विद्यालयाच्या श्री शंकरराव सप्रे यांचा आणि ज्याच्या खांद्यावर तो हात पडला तो खांदा होता भविष्यात अलौकिक प्रतिभेचा, संगीत क्षेत्राला ललामभूत ठरलेल्या स्वराधीश डॉक्टर वसंतराव देशपांडे यांचा. त्या संध्याकाळी सप्रे गुरुजींच्या पारखी/तय्यार कानांवर छोट्या वसंताचे गुणगुणणे पडले आणि ते इतके मोहित झाले की ते त्याला वर गायन शाळेत घेऊन गेले आणि नाव-गाव वगैरे विचारणा करत, गाणं कुणी शिकवलं आणि कुठली गाणी येतात म्हणून चौकशी केली. गोड गळ्याच्या आपल्या आई कडून भजनं, नाट्य-गीत...
अधिक वाचा

स्मृतीबनातून - देखण्या ‘बाकी’ काव्यपंक्ती

इमेज
देखण्या ‘बाकी’ काव्यपंक्ती कवी कोणाला म्हणायचं? जो कविता करतो तो कवी असं रूढार्थाने मानलं जातं. मात्र जो कविता करतो, तो कवी नसतो असं मराठी सारस्वतातील चोखंदळ रसिक खेळिया म्हणजेच पु.ल. देशपांडे यांनी एके ठिकाणी म्हटलं आहे. ते वास्तवही असावं. खऱ्या कवीच्या अंतरंगात काव्य बीज मुळातच असतं आणि शुद्ध बीजा पोटी फळे रसाळ गोमटी या उक्ती नुसार सरस्वतीच्या कृपेनं ते बीज कधीतरी अंकुरतं. काही सुदैवी संवेदनशील सुजाणांच्या बाबतीत त्यातूनच आशय लोभस काव्य वेल बहरते. गोव्याच्या कुडचडे इथे जन्मलेले बोरी गावाचे बाळकृष्ण भगवंत बोरकर म्हणजेच बा.भ. बोरकर उपाख्य बाकीबाब हे शारदेच्या कृपा प्रसादाला पात्र ठरलेले असेच एक सुदैवी, सुजाण आणि काव्यासक्त कवी होते.  बोरकरांच्या कविता वाचताना त्या त्यांनी केल्या असं न वाटता त्या प्रगटल्या असंच प्रकर्षानं जाणवतं. दूरदर्शनवर झालेल्या एका कार्यक्रमात स्वतः बोरकरांनी काव्य स्फुर्तीचा किस्सा सांगितला होता. अगदी लहानपणा पासून त्यांच्या कानावर विविध प्रकारे कवितेचे संस्कार आपसूक घडतं होते. त्यांच्या घराण्यात पिढ्यानपिढ्या असलेली भजन परंपराही त्यांना पोषक ठरली. बोरकर...
अधिक वाचा

स्मृतीबनातून निरंजनी स्वर-माणिक

इमेज
  निरंजनी स्वर-माणिक    { माणिक ताईंच्या जयंती दिनी माझी माहिती सेवेतली सहकारी सोनल तुपे हिने आवर्जून या लेखाची लिंक वंदना ताईंना पाठवली. वंदना ताईंनी कार्यक्रमाच्या गडबडीत असताना ही लेख वाचून त्वरित तिला अभिप्राय कळवला आणि तिने तो मला पाठवला. माणिक वर्मा यांच्या या कलाकार कन्येनं दिलेला अभिप्राय ही माझ्यासाठी मोलाची पावती आहे.  सोनल आणि वंदना ताईंचा मी आभारी आहे. https://saprenitin.blogspot.com/2024/04/blog-post.html [16/05, 8:40 pm] Sonal Tupe: नमस्कार मॅडम, योगायोग बघा.. गेले दोन दिवस तुमच्याशी बोलते आहे आणि आज हा मेसेज माझ्याकडे आला...आमचे दूरदर्शन केंद्र दिल्लीचे उपसंचालक श्री नितीन सप्रे सर हे लेखन करत असतात आणि आज त्यांनी लिहिलेला हा लेख त्यांच्या ब्लॉगवर प्रसिद्ध केला... मला असं वाटलं आपल्यासोबत share करावा....☺️ [16/05, 10:14 pm] Vandana Gupte: मी आत्ता पुण्याला आईच्या कार्यक्रमासाठी आले होते . [16/05, 10:39 pm] Sonal Tupe: Ohh☺️... मॅडम जमलं तर नक्की तुमची प्रतिक्रिया कळवा...मी पाठवेन आमच्या सरांना... [16/05, 11:58 pm] Vandana Gupte: येवढ्या सुरेख लेखाबद्दल...
अधिक वाचा